Door Heere Heeresma jr.
Het Vaderlandsch Fonds ter Aanmoediging van ’s Lands Zeedienst wordt omgeven door een zekere geheimzinnigheid. Voorzitter van het Fonds is de schout-bij-nacht b.d. der Koninklijke Marine Reginald Visser. Zijn LinkedIn-pagina vermeldt onder meer het voorzitterschap van de Centrale voor Middelbare en Hogere Functionarissen, dat van de afdeling Noord-Holland van het CDA en zelfs dat van de Nederlandse Vereniging van Zeeschilders. Niet echter dat van het Vaderlandsch Fonds. Op internet vinden we een adres en telefoonnummer in Amsterdam en anderhalve maand later hebben we een afspraak met Visser. We vervoegen ons voor een onopvallende parterreruimte en drukken op een bel zonder naambordje. We worden binnengelaten door de secretaris van het Fonds en nemen plaats in een sobere vergaderkamer, waar Visser zich even later bij ons voegt.
Kweekschool
De bekendheid die het heeft dankt het Fonds vooral aan het initiatief tot oprichting en exploitatie van de Kweekschool voor de Zeevaart in Amsterdam, waar jongens tot ‘rechtschapen en kloeke’ zeemannen werden ‘toegerust’. ‘Het Fonds is opgericht in 1781 na afloop van de Slag bij de Doggersbank, waarbij veel zeelieden omkwamen’, vertelt Visser. ‘Die zeelieden hadden nagelaten betrekkingen, onder andere kinderen. Het Fonds is opgericht om die bij te staan en richtte zich specifiek op die kinderen, in de zin dat ze een goede educatie zouden krijgen. En hoe kon dat beter voor kinderen van omgekomen zeelieden dan door die voor ’s lands zeedienst toe te rusten?