Door mr Gerlo Hobbenschot
Als juridisch adviseur uit de binnenscheepvaart heb ik de afgelopen tijd tevens het wegvervoer gevolgd en bijeenkomsten met wegvervoerders bijgewoond. Telkens viel mij daarbij op dat de interesse van het wegvervoer voor de binnenvaart er zeker is, maar dat wij als binnenvaart nog steeds te onbekend zijn. Hier moet naar mijn mening aan gewerkt worden. Wij hebben elkaar nodig en kunnen elkaar wederzijds versterken.
Via deze open brief wil ik dan ook pleiten voor een verregaande samenwerking tussen het wegvervoer en de binnenscheepvaart.
Overcapaciteit binnenscheepvaart
Er wordt de laatste jaren veel gesproken over een overcapaciteit in de binnenvaartsector. Dit kan haar oorzaak vinden in te veel schepen of te weinig lading. Wat het teveel aan scheepsruimte betreft zijn de laatste jaren vele pogingen ondernomen dit op te lossen, zoals een oplegregeling voor schepen, oproepen tot minder lang varen en initiatieven als DLC, Eubo en verkoop van schepen naar het buitenland.
Te veel aandacht is naar mijn mening besteed aan het reduceren van scheepsruimte. De vraag is of dit verstandig is met de Tweede Maasvlakte in het vooruitzicht. Volgens mij dient er op dit moment juist ook gekeken te worden naar vergroting van het ladingaanbod, onder meer door buitenlandse verladers te benaderen. Dit kan via een goede samenwerking met het wegtransport op korte termijn al bereikt worden.
Situatie wegtransport
Ik constateer:
- er worden steeds minder Nederlandse chauffeurs gevonden die de langere ritten willen doen;
- het contracteren van buitenlandse chauffeurs leidt daarnaast tot problemen (bijvoorbeeld de huidige procedure rond de inzet van Hongaarse chauffeurs en onduidelijkheid wetgeving);
- planning over de weg wordt steeds lastiger, files nemen weer toe;
- grote wegvervoerders in Nederland vinden het steeds moeilijker om nog iets binnen Nederland op te zetten, de markt lijkt hier verzadigd en men kijkt nu naar het buitenland;
- Europese regelgeving dwingt om steeds schoner per kilometer te gaan vervoeren.
Dit pleit voor meer inzet van (groene) schepen, zeker over de langere afstanden naar het buitenland. De wegplanning kan hierdoor op gunstige wijze worden beïnvloed en ons milieu wordt gediend.
Steeds meer loopt men het risico op beboeting indien een speler uit de keten zijn boekje te buiten gaat. Denk bijvoorbeeld aan het verbod op varen onder de kostprijs (België) en de nieuwe Mindestlohngesetz in Duitsland. Verstandig is hiertegen gezamenlijk op te treden. Dit vergt over en weer vertrouwen en transparantie. Mijn verwachting is dat dit zal leiden tot kortere en overzichtelijkere lijnen in de keten.
Control Towers
Door via zogenaamde Control Towers te plannen en te opereren kan inzicht in de goederenstromen verkregen worden. Indien met voldoende waarborgen voor neutraliteit en anonimiteit van deelnemers omgeven, kan een Control Tower een prima instrument worden voor ondernemers, banken en overheid om beleid te maken. Zo kan zij helpen bij de keuze vervoermiddelen aan de markt toe te voegen. Dit brengt veel meer stabiliteit. Tevens kan leeg varen/rijden op deze wijze zoveel mogelijk bestreden worden.
Om meer vracht naar het water te halen zie ik verregaande samenwerking met het wegtransport dan ook als een mogelijkheid en misschien wel noodzaak. Samenwerken op basis van ‘win-win’ zal het uitgangspunt daarbij moeten zijn.
Mr Gerlo Hobbenschot is als juridisch adviseur actief in de binnenvaart.