Het ontslaan van een medewerker is één van de meest vervelende dingen die je als ondernemer moet doen. Je kunt je achter niemand verschuilen en dient zelf als eindverantwoordelijke de beslissing te nemen. Voor de medewerker kan een ontslag zeer ingrijpend zijn, niet zo zeer financieel, maar vooral psychologisch. Het is een ‘klap in je gezicht’.
Redenen van ontslag zijn zeer uiteenlopend. Ontslag op staande voet vanwege onveilig handelen, drugs-, alcoholmisbruik of diefstal is overduidelijk rechtvaardig en derhalve relatief emotieloos. Je dient dan ook direct dezelfde dag te handelen. Dit vind ik de relatief ‘makkelijke’ beslissingen. De overweging van ontslag om minder dringende redenen is een stuk moeilijker. Ik blijf er altijd enorm tegenop zien. Hoe breng je zo’n boodschap? Direct klip en klaar je boodschap brengen. Uitleggen wat de redenen zijn en dan nogmaals bevestigen dat je de arbeidsrelatie beëindigt. Vervolgens je kaken op elkaar houden en de medewerker de boodschap op zich laten inwerken. Niet in de verleiding komen te bakkeleien over de redenen die al dan niet terecht zijn in de ogen van de werknemer. Beëindig het gesprek standvastig en respectvol.
Het verwerkingsproces bij de medewerker doorloopt een vast patroon; eerst ongeloof, gevolgd door boosheid en, hopelijk snel erna, berusting. In sommige gevallen is het ontslag verwacht en vindt men het eigenlijk wel terecht. Idealiter krijgt de collega de gelegenheid het pand of schip zo snel mogelijk te verlaten. Het gesprek dient dezelfde dag schriftelijk te worden bevestigd.
Indien mogelijk dien je als ondernemer de medewerker te helpen met een soepele overgang naar een andere werkgever. Verstrek een getuigschrift en geef vrijaf voor sollicitatiegesprekken. Dit natuurlijk onder de voorwaarde dat de collega zich ook respectvol en professioneel richting het bedrijf gedraagt. Ziekmelden na ontvangst van het ontslag komt helaas ook voor en is direct aanleiding voor een harde opstelling.
De ontslagprocedure beoogt de medewerker zo min mogelijk te beschadigen. Het is daarom belangrijk zo respectvol mogelijk met gevoelens om te gaan. Vaak is het een schok. Achteraf realiseert de medewerker zich pas dat de gedwongen wijziging helemaal niet zo verkeerd was en een keerpunt in zijn of haar leven.
Uit eigen ervaring weet ik dat het geven van ontslag aan een collega uit je eigen team, waarmee je dagelijks hebt samengewerkt, enorm zwaar is voor de leidinggevende. Niet-doen is echter geen optie. Streef ernaar het zo professioneel en rechtvaardig mogelijk uit te voeren. Beide partijen dienen hun blik zo snel mogelijk weer te richten op de toekomst.