• ‘Als je een steilsteven had, dan hoorde je erbij’

• ‘Haal stukje vangrail weg bij Veghel’

Door Henriette Driesen-Joanknecht

Zo’n vaart zal het niet lopen, vertelt Antje. ‘Ik help hem zelfs, met het inplakken, uitprinten en het kopen van de mappen. Ik heb alleen soms problemen met de kastruimte die het vraagt.’

De fascinatie voor steilstevens is ontstaan vanuit zijn jeugd, denkt Marten. ‘Ik herinner me nog dat ik met mijn vader op de beurs was en dat zijn collega’s praatten over reparaties aan hun schepen. "Ik heb daar geen last van", merkte mijn vader op. "Nee, maar jij, Abel, jij hebt een steilsteven", antwoordden ze dan. En mijn vrouw en ik zijn beiden op een steilsteven geboren. Familieleden hadden er ook een.’

De liefde van Marten voor steilstevens gaat zover dat hij het scheepstype beschermt, vertelt hij. ‘In een boek staat bijvoorbeeld dat een steilsteven een goedkoop schip was. Ik erger me daaraan. Dat was helemaal niet zo. In de noordelijke provincies, waar ik vandaan kom, was het zo: als je een steilsteven had, dan hoorde je erbij.’

De verzameling van Marten is behoorlijk uitgebreid en hij haalt soms foto’s van schepen tevoorschijn die de voormalige eigenaren niet kennen, vertelt hij.

Eerste keuken

Marten en Antje zijn beiden schipperskinderen van de generatie die doorgaans na de lagere school naar boord ging. Ze begonnen in 1978 op een kastje van 371 ton. In 1980 kochten ze hun huidige schip. Ze hebben wel overwogen nog wat anders te kopen, maar kozen er niet voor. ‘In de sloopronde konden we best een goede prijs voor dit schip krijgen. Maar het probleem is dat je dan ook iets moet terugkopen. Toen hebben we de keuze gemaakt hierop te blijven.’

Of het een goede beslissing is geweest is moeilijk te beoordelen, vinden ze. ‘Je weet niet hoe het anders was gelopen. Dit schip draagt verhoudingsgewijs goed en heeft een breed vaargebied. Wij hebben andere dingen met ons geld gedaan.’

Ze kochten onder meer een woonark, waar een van hun kinderen op woont en een steilsteven voor de weekeinden. ‘We blijven in de schepen’, grapt Antje daarover.

Hun zoon heeft overigens een monumentaal scheepje dat op de motor na helemaal origineel is. ‘Wij helpen hem met het onderhoud.’

Marten maakte de hele vooruitgang in de binnenvaart van dichtbij mee. ‘Ik ben geboren in 1955 en wij kregen destijds een keukentje met een aanrechtje naast de machinekamer. Daar waren veel schippersvrouwen jaloers op. Dat is nu nog nauwelijks voor te stellen als je de moderne keukens aan boord ziet.’

Ook de komst van de marifoon aan boord maakte hij mee. ‘Ik ben begonnen zonder marifoon en nu heeft zelfs ons weekendscheepje AIS en zijn er enorm veel regels. Dat had ik toen niet kunnen verzinnen.’

Iedereen gebeld

De Pirana vaart regelmatig naar Veghel. Een van de ergernissen daar is de gebrekkige parkeergelegenheid en de lange weg die ze met hun boodschappen moeten lopen. Er is eigenlijk een simpele oplossing voor: haal een stukje vangrail weg, zodat een personenauto dichter bij het schip kan komen. Antje is een half jaar met deze problematiek bezig geweest. ‘Ik heb iedereen gebeld: de gemeente, Koninklijke Schuttevaer, rijkswaterstaat. RWS had als antwoord: "U kiept uw boot leeg en vaart weer weg." Je probeert het uit te leggen, maar ze snappen het probleem niet’, zucht ze.

De toekomst van hun scheepstype zien ze positief in, mits er opvolgers komen. Volgens Marten is het daarom belangrijk dat de vrachtprijzen aan die opvolging worden aangepast. ‘Als mensen zien dat er met 1,5 ton hypotheek een goede boterham is te verdienen en je ook nog een sociaal leven kunt hebben, dan komt die instroom vanzelf.’

Hun eigen toekomst zal zich voorlopig nog aan boord afspelen, maar op den duur aan de wal. ‘Wij hopen nog een aantal jaar te varen en dan gaat ons schip de sloop in. En dan gaan we met ons weekendscheepje varen en nog meer steilstevens zoeken.’

Scheepsgegevens

Scheepsnaam: Pirana. Lengte: 55 meter. Breedte: 6,60 meter. Diepgang: 2,56 meter. Tonnage: 663. Europanummer: 3280009. Motor: Caterpillar, 400 pk. Bouwjaar: 1926. Thuishaven: Rotterdam. Eigenaar: VOF Valkema.