Zoektocht naar het verleden van Jantje

De vereniging Graf Ship in Nordhorn is de trotse eigenaar van de steilsteven Jantje. In 2009 werd het van de erfgenamen van de laatste eigenaar gekocht en naar de Duitse voormalige binnenhavenstad gevaren. Vanaf 1976, toen het schip door de laatste eigenaar werd omgedoopt in Jantje is alles goed gedocumenteerd. Maar over de periode van het bouwjaar 1923 tot 1976 heeft Graf Ship niet anders dan papieren.

-

Jantje

Door

Willem de Niet

Daarin staan slechts summiere gegevens, zoals de naamswijzigingen van Neeltje naar Mabé (1958) en uiteindelijk Jantje in 1976. Verder de melding dat in 1958 een Kromhout-motor werd ingebouwd en dat in 1959 een vergunning voor tien jaar werd verleend om met het schip 68 ton vracht te vervoeren.

  • Vereniging Graf Ship wil vaarverbindingen Nordhorn herstellen
  • ‘Er moet toch wel ergens iemand zijn die foto’s heeft?’

Voorzitter Hans Christan Rieck van Graf Ship zou de informatie op de website van de vereniging graag uitbreiden en zoekt hulp. ‘Vandaar de oproep aan de lezers van Schuttevaer. In de hoop dat er iemand is die weet dat zijn vader, opa, overgrootvader, oom of wie dan ook waar wat vervoerd heeft, of iets anders met het schip heeft gedaan.’

Waterstad

De vereniging Graf Ship is in 2003 opgericht en beijvert zich om van Nordhorn weer de waterstad te maken die het eens was. Het kanaal naar Almelo, de verbinding via Vecht of het Picardiekanaal naar Coevorden en De Haandrik en de verbindingen Duitsland verder in, tot naar de Ems, het zijn doelen waaraan Rieck en zijn medestanders blijven werken. Ze weten dat het een lange weg wordt en dat die uiteindelijk kan doodlopen. Maar dat weerhoudt ze er niet van aandacht te vragen en te vestigen, te lobbyen waar ze maar kunnen.
De vereniging bezit twee schepen. Naast de Jantje is dat de MB Graf Ship, een voormalig sleepbootje waarmee vrachtschepen door de sluizen werden gesleept. ‘De zwaardere slepers hadden allemaal hun eigen traject, van sluis tot sluis, en bij de sluizen werden de sleepschepen dan verder geholpen door slepertjes als de Graf Ship. Van dit schip weten we zo ongeveer alles wel, maar van de historie van de Jantje ontbreekt ons nog heel veel’, aldus Rieck.

Eigenaren

Zoals gezegd, de steilsteven wordt in 1923 opgeleverd als ‘aakschip vervaardigd van staalijzer’. De afmetingen zijn 20,74 bij 4,05 meter en het laadvermogen 61,115 ton. Welke werf in Delfzijl het schip heeft gebouwd weet Graf Ship niet.
Op grond van de papieren lijkt het er op dat het schip in 1958 voor het eerst van eigenaar verandert. Marinus Groenewold koopt dan het schip van Johannes Veenstra, visser te Jonkersvaart, en doopt haar om tot Mabé. Hij vraagt en krijgt een voorlopige vergunning voor het vervoer van goederen die een jaar later wordt omgezet in een definitieve vergunning voor 10 jaar en een laadvermogen van 68 ton. In de voorlopige vergunning wordt nog 62 ton genoemd. Schipper Groenewold geeft als ‘per adres’ het gasthuis aan de Herepoortenmolendrift in Groningen op en laat er een 80 pk sterke Kromhout inbouwen.

In april 1974 gaat de Mabé weer in andere handen over als Engelsman Timothy David Rudson Thomason het schip koopt om er recreatief mee te gaan varen. Dat doet hij niet lang, want hij verkoopt het schip, waarvan niet bekend is of het nog de Mabé heet, al in 1976 aan Johannes Struik. Die geeft er naam Jantje aan. Na diens overlijden in 2008 koopt Graf Ship de Jantje van de erfgenamen, aanvankelijk met de bedoeling er een restaurantschip van te maken. De bescheiden afmetingen en alles wat nodig is om aan alle Duitse eisen voor een horecaschip te voldoen dwarsboomt die plannen en ze wordt een verenigingsschip waarmee bij tijd en wijle korte vaartochten worden gemaakt.

Vaste bruggen

In de loop der jaren zijn in en om Nordhorn kanalen gedempt en bruggen vervangen door duikers. De enkele (vaste) bruggen die de Jantje nog kan passeren zijn zo laag dat het schip zwaar wordt geballast als het gaat varen. In het voorschip zijn watertanks aangebracht waarin 23 kuub kan worden gepompt en achterin is 15 ton vaste ballast aangebracht om te zorgen dat de kont niet teveel omhoog komt als de watertanks vol zijn.
Rieck: ‘We hebben nieuwe ruimluiken laten maken en gezorgd dat de ankerlier en het lierwerk om de mast te strijken en op te zetten weer in orde is. Op termijn willen we ook de huidige stalen zwaarden weer vervangen door houten exemplaren en ooit hopen we nog eens met de Jantje te zeilen. Op de gaffelboom na is alles nog compleet. Nu de geschiedenis nog. Er moet toch wel ergens iemand zijn die nog foto’s heeft van de Neeltje of de Mabé aan het laden, lossen, onder zeil of varend op de motor?’

Wie denkt de vereniging te kunnen helpen kan contact opnemen via hckrieck@gmx.de.

Zoektocht naar het verleden van Jantje | Schuttevaer.nl

Zoektocht naar het verleden van Jantje

De vereniging Graf Ship in Nordhorn is de trotse eigenaar van de steilsteven Jantje. In 2009 werd het van de erfgenamen van de laatste eigenaar gekocht en naar de Duitse voormalige binnenhavenstad gevaren. Vanaf 1976, toen het schip door de laatste eigenaar werd omgedoopt in Jantje is alles goed gedocumenteerd. Maar over de periode van het bouwjaar 1923 tot 1976 heeft Graf Ship niet anders dan papieren.

-

Jantje

Door

Willem de Niet

Daarin staan slechts summiere gegevens, zoals de naamswijzigingen van Neeltje naar Mabé (1958) en uiteindelijk Jantje in 1976. Verder de melding dat in 1958 een Kromhout-motor werd ingebouwd en dat in 1959 een vergunning voor tien jaar werd verleend om met het schip 68 ton vracht te vervoeren.

  • Vereniging Graf Ship wil vaarverbindingen Nordhorn herstellen
  • ‘Er moet toch wel ergens iemand zijn die foto’s heeft?’

Voorzitter Hans Christan Rieck van Graf Ship zou de informatie op de website van de vereniging graag uitbreiden en zoekt hulp. ‘Vandaar de oproep aan de lezers van Schuttevaer. In de hoop dat er iemand is die weet dat zijn vader, opa, overgrootvader, oom of wie dan ook waar wat vervoerd heeft, of iets anders met het schip heeft gedaan.’

Waterstad

De vereniging Graf Ship is in 2003 opgericht en beijvert zich om van Nordhorn weer de waterstad te maken die het eens was. Het kanaal naar Almelo, de verbinding via Vecht of het Picardiekanaal naar Coevorden en De Haandrik en de verbindingen Duitsland verder in, tot naar de Ems, het zijn doelen waaraan Rieck en zijn medestanders blijven werken. Ze weten dat het een lange weg wordt en dat die uiteindelijk kan doodlopen. Maar dat weerhoudt ze er niet van aandacht te vragen en te vestigen, te lobbyen waar ze maar kunnen.
De vereniging bezit twee schepen. Naast de Jantje is dat de MB Graf Ship, een voormalig sleepbootje waarmee vrachtschepen door de sluizen werden gesleept. ‘De zwaardere slepers hadden allemaal hun eigen traject, van sluis tot sluis, en bij de sluizen werden de sleepschepen dan verder geholpen door slepertjes als de Graf Ship. Van dit schip weten we zo ongeveer alles wel, maar van de historie van de Jantje ontbreekt ons nog heel veel’, aldus Rieck.

Eigenaren

Zoals gezegd, de steilsteven wordt in 1923 opgeleverd als ‘aakschip vervaardigd van staalijzer’. De afmetingen zijn 20,74 bij 4,05 meter en het laadvermogen 61,115 ton. Welke werf in Delfzijl het schip heeft gebouwd weet Graf Ship niet.
Op grond van de papieren lijkt het er op dat het schip in 1958 voor het eerst van eigenaar verandert. Marinus Groenewold koopt dan het schip van Johannes Veenstra, visser te Jonkersvaart, en doopt haar om tot Mabé. Hij vraagt en krijgt een voorlopige vergunning voor het vervoer van goederen die een jaar later wordt omgezet in een definitieve vergunning voor 10 jaar en een laadvermogen van 68 ton. In de voorlopige vergunning wordt nog 62 ton genoemd. Schipper Groenewold geeft als ‘per adres’ het gasthuis aan de Herepoortenmolendrift in Groningen op en laat er een 80 pk sterke Kromhout inbouwen.

In april 1974 gaat de Mabé weer in andere handen over als Engelsman Timothy David Rudson Thomason het schip koopt om er recreatief mee te gaan varen. Dat doet hij niet lang, want hij verkoopt het schip, waarvan niet bekend is of het nog de Mabé heet, al in 1976 aan Johannes Struik. Die geeft er naam Jantje aan. Na diens overlijden in 2008 koopt Graf Ship de Jantje van de erfgenamen, aanvankelijk met de bedoeling er een restaurantschip van te maken. De bescheiden afmetingen en alles wat nodig is om aan alle Duitse eisen voor een horecaschip te voldoen dwarsboomt die plannen en ze wordt een verenigingsschip waarmee bij tijd en wijle korte vaartochten worden gemaakt.

Vaste bruggen

In de loop der jaren zijn in en om Nordhorn kanalen gedempt en bruggen vervangen door duikers. De enkele (vaste) bruggen die de Jantje nog kan passeren zijn zo laag dat het schip zwaar wordt geballast als het gaat varen. In het voorschip zijn watertanks aangebracht waarin 23 kuub kan worden gepompt en achterin is 15 ton vaste ballast aangebracht om te zorgen dat de kont niet teveel omhoog komt als de watertanks vol zijn.
Rieck: ‘We hebben nieuwe ruimluiken laten maken en gezorgd dat de ankerlier en het lierwerk om de mast te strijken en op te zetten weer in orde is. Op termijn willen we ook de huidige stalen zwaarden weer vervangen door houten exemplaren en ooit hopen we nog eens met de Jantje te zeilen. Op de gaffelboom na is alles nog compleet. Nu de geschiedenis nog. Er moet toch wel ergens iemand zijn die nog foto’s heeft van de Neeltje of de Mabé aan het laden, lossen, onder zeil of varend op de motor?’

Wie denkt de vereniging te kunnen helpen kan contact opnemen via hckrieck@gmx.de.