Vanaf het achterdek van de sleepboot Pirna in het uiterste hoekje van de jachthaven heeft Henk Spijker een magnifiek zicht op de jachthaven en de skyline van Blokzijl. Met rechts de Grote kerk, daarnaast de sluis richting Giethoorn en links de imposante rij historische gevels die doet denken aan de grachten in Amsterdam.
De voormalige Zuiderzeestad Blokzijl was met zijn haven altijd sterk georiënteerd op het westen, dat zie je terug in de bouw langs de kade, vertelt de oud-wiskundedocent en geboren Blokzijlster (77). Hij heeft zich een koffie ingeschonken en een broodje kaas gemaakt en geniet van de langsvarende bootjes.
Populaire vaarroute
’Ik ben hier niet voor niets gaan liggen’, lacht Spijker. Zijn in 1964 in de DDR gebouwde voormalige sleepboot heeft hij een week of twee eerder afgemeerd en hij blijft graag nog een paar dagen genieten van de blik op de havenkade die er een paar eeuwen geleden niet zo heel veel anders uit zal hebben gezien.
Ja, het kibbeling-reclamebord zal er niet hebben gehangen en er liggen nu glimmende jachten. Die komen van overal, want Blokzijl in de kop van Overijssel is een geliefde pleisterplaats voor bootjesmensen. Het ligt op de zeer populaire Overijsselse vaarroute van Vollenhove via het Giethoornse Meer naar Giethoorn. En nabij het natuurgebied de Weerribben.
Tekst gaat verder onder de foto
275 ligplaatsen
Het zijn havenmeesters André Lelie en zijn collega Douwe Dijkstra die het passantenverkeer in de jachthaven van Blokzijl in goede banen leiden. Met ongeveer 75 ligplaatsen in de Havenkolk en nog eens 200 ligplaatsen verspreid over andere delen van Blokzijl is het er in de zomer topdruk. Ook op deze doordeweekse dinsdag is het er een komen en gaan van pleziervaartuigen.
Dijkstra is net terug van zijn ochtendrondje door de haven en langs de sanitaire faciliteiten. Die moeten proper en piekfijn zijn, benadrukt Dijkstra. ‘Ook al is alles in orde in de haven, wanneer iemand een vies doucheputje aantreft, dan blijft dat hangen.’
In de als kantoor ingerichte houseboat aan de Noorderkade in de Havenkolk loopt de ene na de andere bootjesgast binnen met een vraag aan Dijkstra. Ook havenkat Blackie sjokt de deur door.
Waar de kat mauwt naar voer, hebben de vaargasten vragen over hoe ze hun flessen kwijt kunnen, of waar de afvalcontainer staat. Een wat oudere man heeft problemen met de stroomvoorziening. ‘En nu is mijn accu leeg’, mokt hij. Dijkstra lost het snel op voor de man.
De tarieven voor passanten gaan per meter en zijn € 1,50 per meter per nacht. Daar komt € 1,10 per persoon per nacht toeristenbelasting bij. Stroom kost € 1,00 voor een 1 kWh. Ongeveer 80 liter water kost € 0,50.
‘Meestal betreft het dit soort kleinere kwesties, makkelijk op te lossen. De meeste vaargasten zijn zeer zelfredzaam’, zegt Dijkstra.
Iets waar de haven zelf ook in meehelpt, want overal zijn er stroom- en watertappunten. En met de Jachthavenbetaalkaart kunnen gasten terecht in het toilet- en douchegebouw en gebruik maken van de wasmachines en de droger.
Aanmelden voor de ligplaats gaat met een automaat aan de buitenzijde van het havenkantoortje. De machine spuwt automatisch een blauwe ligplaatssticker uit.
Beheerstichting
De jachthaven van Blokzijl is een van de havens van de Stichting WaterRecreatie Steenwijkerland. Naast Blokzijl vallen ook de havens van Oldemarkt, Giethoorn, Steenwijk, Vollenhove en pontje Jonen onder de stichting.
Die heeft zo’n 12 man personeel in dienst en huurt de havens van de gemeente. Dijkstra is de jongste havenmeester van de club. Na jarenlang te hebben gewerkt als beroepsmuzikant en te hebben opgetreden met artiesten als Chris Jagger, de jongere broer van Mick, zocht Dijkstra een wat kalmer bestaan. Dat heeft hij inmiddels wel gevonden in de haven, zegt hij. ‘Ach er is weleens een incidentje, maar over het algemeen is het vrij rustig in de haven’, zegt Dijkstra. ‘Wat er komt zijn allemaal passanten die met motorjachtjes en sloepjes de kanaaltjes en meertjes in de omgeving afdobberen. De sfeer in het dorp is perfect. Ik hoef hier niet als een politieagent rond te lopen.’
Tekst gaat verder onder de foto
Kaatje
En geen vaargast die niet ook even het historische dorp inloopt, waar je je al gauw in de gouden eeuw waant. Veel mensen zullen Blokzijl kennen van het sterrenrestaurant Kaatje bij de Sluis, genoemd naar – je raadt het al – Kaatje. Die runde er een herberg en was beroemd vanwege haar kookkunsten. Ze kwam tragisch aan haar einde na een beroving, waarbij ook de receptenboeken verdwenen.
Tegenover het restaurant staat een standbeeld van Kaatje. Ze staat er met onder haar linkerarm een mand met etenswaren. Ze kijkt uit op de sluis, waar aan de lopende band schepen schutten.
Dat is telkens weer passen en meten. De vier schepen die de sluis zijn ingevaren laten nog precies genoeg ruimte voor de Margareth. Er is weinig meer dan een decimetertje ruimte aan de achtersteven als de sluisdeur dicht is. Er ligt voor een aardig kapitaal tussen de sluisdeuren. ‘Ja, maar wegenbelasting betalen ze niet hè’, merkt havenmeester Dijkstra gevat op.
Tekst gaat verder onder de foto
