Ferry Go! heet het project. Een consortium van negen instituten en overheden gaat drie jaar lang de haalbaarheid van autonome of op afstand bestuurbare ferries naar en van de Waddeneilanden onderzoeken. Dat het een serieus project is mag blijken uit het totaalbudget van 3,7 miljoen euro. Naast de EU als geldschieter dragen ook het ministerie van regionale ontwikkeling van Niedersachsen, het Nederlandse ministerie van Economische Zaken en Klimaat, en de provincies Groningen en Fryslân bij aan de kosten.
Energieverbruik
De uitdagingen in het veerbootverkeer aanpakken. Zo vatten initiatiefnemers het project samen. Uit het persbericht van het consortium: ‘Het veerbootverkeer in de Nederlandse en Duitse Waddenzee heeft een rijke traditie, maar staat voor aanzienlijke uitdagingen. Door een tekort aan voldoende geschoold personeel op termijn, hogere eisen aan efficiënte exploitatie, de noodzaak voor een lager energieverbruik en minder uitstoot in combinatie met een verhoogde veiligheid, is innovatie cruciaal. Intelligente systemen voor (deels) autonoom varen kunnen deze uitdagingen helpen overwinnen.’
Dat het om een bijzondere uitdaging gaat, daarvan zijn de deelnemers aan Ferry Go! zich terdege bewust. Ze wijzen zelf op het unieke vaargebied. De Waddenzee is Unesco Werelderfgoed, een vaargebied met specifieke eisen door de gedeeltelijk ondiepe en getijdenwateren. ‘Navigatie is hier uitdagend, zelfs voor ervaren zeevaarders. Het doel van Ferry Go! is het ontwikkelen van een systeem voor autonome veerboten dat grotendeels onbemande scheepsoperaties kan simuleren, met menselijke interactie alleen in noodgevallen. Echte testresultaten zullen inzicht geven in de technologische, nautische, scheepsbouw-, veiligheids-, juridische en acceptatie-eisen voor autonome veerboten’.
Sally
Met die echte testresultaten wordt er onder meer op gedoeld dat er tijdens de drie jaar niet alleen theoretisch de mogelijkheden worden onderzocht. Met het onderzoeksvaartuig Sally van het Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt worden daadwerkelijk proeven gedaan. De scheepje is uitgerust met een waaier aan verbindingsapparatuur, sensoren en antennes om de computers die de besturing van de menselijke schippers gaan overnemen te voeden met de data die daarvoor nodig zijn.
Tekst gaat verder onder de foto
RoRo
Ook data over het gebied zelf is natuurlijk broodnodig. Rederij Doeksen (Harlingen) exploiteert acht passagiers- en een vrachtveerboot in de Nederlandse Waddenzee. Doeksen levert data, vaarprofielen en kennis van het vaargebied in de Nederlandse Waddenzee. Datzelfde geld voor AG Reederei Norden-Frisia (Norddeich), de exploitant van veertien RoRo-passagiers- en vrachtschepen in de Waddenzee in Nedersaksen die hun kennis van het Duitse deel van het Wad zullen inbrengen.
Onderzoeksvraag
Bijzondere problemen doemen nu al op. Bijvoorbeeld die van de ferry tussen Holwerd en Ameland waarvan de vaargeul steeds zo snel ondiep wordt dat er niet tegen aan te baggeren valt. Maar volgens Ralph Bock van Mariko in Leer, instelling voor de bevordering van innovatie en de lead partner van het project, is het nog te vroeg om te zeggen of dit specifieke probleem ook onderdeel wordt van het onderzoek. In dit stadium is de onderzoeksvraag nog erg ruiim. Wel zegt hij te verwachten dat als eerste gekeken wordt naar autonoom varende goederenvaartuigen die het Wad al overkruisen. Daarna komen personen- en autoveren van klein tot groot aan de beurt.
‘Ferry Go! belooft een baanbrekende stap te zetten in de scheepvaart, met het potentieel om het veerbootverkeer in de Waddenzee efficiënter, veiliger en duurzamer te maken, schrijven de intiatiatiefnemers enthousiast. ‘Dit project markeert een belangrijke vooruitgang in de toepassing van autonome technologieën binnen de scheepvaart en opent nieuwe mogelijkheden voor de toekomst.’
AI-technologie
Behalve de hierboven al genoemde instituten en overheden hebben de volgende organisaties zich bij het consortium aangesloten: de FME Regio Noord (Groningen), Kroes Marine Projects (Joure), een ingenieursbureau voor innovatieve scheepsbouw, YP Your Partner BV (Drachten), een IT-bedrijf dat zich bezighoudt met digitale netwerken, complexe installaties en datagebaseerde systemen. En verderr Abeking & Rasmussen Schiffs- und Yachtwerft SE (Lemwerder), bouwer van innovatieve jachten, marineschepen en speciale schepen, en Kaiko Systems GmbH (Berlijn), een bedrijf dat gespecialiseerd is in het gebruik van geavanceerde AI-technologie om systemen te ontwikkelen die specifiek zijn afgestemd op scheepsactiviteiten om de scheepvaart veiliger, slimmer en efficiënter te maken.