Kielzog

‘Hartstikke goed jaar voor de boeg’

De driemastklipper Grootvorst ligt als enig charterschip aan de nieuwe chartersteiger in de Oude Houthaven. ‘Toen ik begon met varen hadden wij heel veel ligplaatsen in Amsterdam,’ vertelt Dominik Schmitz (1988), schipper-eigenaar van de Grootvorst. ‘Nu hebben we hier nog drie ligplaatsen waar je twee dik kan liggen. Er is overlast geweest van schepen die in de winter lagen als hotelschip met weinig beheer. Ik denk dat een paar weinigen het verpest hebben voor de rest.’

Dominik Schmitz voor de Grootvorst. ‘Het is echt touwtrekken hier.’ Foto Heere Heeresma jr.

Dominik zeilde al van kindsbeen af en wilde in de grote handelsvaart. ‘Mijn ouders vonden dat niet zo’n goed idee, dus die hebben mij naar bekenden in de zeevaart toegesleept die mij moesten vertellen hoe erg dat leven was.’ Hij bleef aan de wal en deed een opleiding tot docent natuurkunde en maatschappijleer. ‘Maar dat was me veel te theoretisch.’ In 2011 voer Dominik een zomer als deksman op de zeilcharter Suydersee en deed de winter daarna de Zeevaartschool in Enkhuizen. Hij deed twee jaar chartervaart vanuit Harlingen en daarna op zee op de Abel Tasman en de Eye of the Wind.

Terug in Harlingen voer hij vanaf 2014 op de Grootvorst van Ed Kruiskamp, eerst als matroos en tenslotte als zetschipper. In 2022 kochten Dominik en zijn vriendin Lisa Pink de Grootvorst. ‘Op een gegeven moment beschouw je het als jouw schip en wil je toch wat vrijer worden in je beslissingen.’ De rivierklipper Grootvorst (40 x 6,75 meter, 250 pk Detroit Diesel, 410 vierkante meter zeiloppervlak) werd in 1895 als de Onderneming bij Bodewes in Martenshoek gebouwd voor D. Geervliet uit Halsteren. Zij voer tot 1985 met vracht en werd datzelfde jaar verbouwd tot zeilcharterschip. Er is plaats voor 50 dagpassagiers en er zijn 32 bedden verdeeld over 5 tweepersoons, 2 driepersoons en 4 vierpersoons hutten.

Luxe

‘Ik heb een hartstikke goed jaar voor de boeg,’ vertelt Dominik. ‘Ik ben zo’n anderhalf jaar van tevoren volgeboekt.’ De Grootvorst is lid van de coöperatie Historische Zeilvaart Harlingen die de boekingen voor zeven zeilcharterschepen verzorgt. In de chartervaart wordt schaalvergroting steeds belangrijker, bevestigt Dominik.

‘We hebben voor dit schip gekozen omdat hij 32 slaapplekken heeft, waardoor je de scholenmarkt kan meepakken. Dat was altijd een hele veilige markt. Als het economisch slecht gaat vallen bedrijfsuitjes snel weg, maar de schoolreisjes gingen altijd door. Maar we zitten al aardig aan de grens van wat scholen kunnen betalen. Ik denk dat we meer richting het luxere segment en volwassenen moeten gaan. De inrichting is al vrij luxe en als we het slaapruim nog een keer gaan verbouwen, dan gaat alles naar tweepersoons met eigen sanitair. Dan zit je op een heel andere markt. Qua certificering houdt het op aan de Duitse grens. Ons vaargebied is van Amsterdam tot Schiermonnikoog.’

Dominik vaart met een matroos, Jakob Schürg. Lisa doet de administratie en de aankleding van het schip. Aan het zeilen moeten de gasten actief meedoen. ‘We hebben tien mensen nodig die kunnen aanpakken, want alles is op de hand, er zijn geen lieren. Het is echt touwtrekken hier.’

Keuringen

De drie masten en twee van de gieken op de Grootvorst zijn van staal. ‘In de winter van 2014-2015 hebben we de eerste houten mast vervangen en daarna elk jaar een. Dat was nog voor de Amicitia. Hout is niet per se slecht, maar je kan er moeilijk in kijken. De manier van keuren voor hout voldoet niet, vind ik. Als ik enige twijfel heb, keur ik het zelf af en komt er staal in de plaats.

Bij staal kan ik de dikte meten en weet ik of het goed is.’ Dominik heeft weinig last gehad van de problemen rond de keuringen. ‘Alleen dat ik pas een week voor mijn eerste tocht een afspraak kon krijgen voor dat extra onderzoek.’ Als het mooiste aan zijn werk, noemt Dominik de afwisseling. ‘Steeds nieuwe groepen aan boord en de vrijheid in onze routekeuzes.’ Hij mist de open horizon van voor de windmolens, maar constateert dat jongere generaties zich minder storen aan windmolenparken dan oudere. ‘Wij mogen tussen de windparken op het IJsselmeer doorvaren en dat is gewoon spektakel.’