Op 22 juni 2024 was het 25 jaar geleden dat molen De Ster officieel werd heropend. Om de viering van dit erfgoed nog meer sfeer en karakter mee te geven, zouden ook historische schepen afmeren bij het molenerf. Naomi: ‘Wij liggen in een museumhaven met tien historische woonschepen. Wij konden als enige naar het evenement. Uit Vreeswijk zou een sleepboot komen, maar die kreeg motorpech. Eigenlijk is er bij die molen geen echte kade, dus ik denk niet dat er meer schepen gepast hadden.’
Tekst gaat verder onder foto
Het idee was vrij simpel: ze zouden met hun 24,5 meter lange schip Jantje, een Hasselter Aak uit 1907, stuurboord de haven uitvaren over het Merwedekanaal langs de achterzijde van de Jaarbeurs Utrecht. De draaibrug naast het historische pand van De Munt zou opendraaien, ophaalbruggetje over de Leidsche Rijn open en dan nog een paar honderd meter varen tot bij de molen middenin de wijk Lombok. Zo gemakkelijk bleek het echter niet.
Het eerste obstakel bleek de historische Muntbrug in het Merwedekanaal. Naomi: ‘Deze draaibrug uit 1887 moet handmatig bediend worden, maar dat schijnt arbotechnisch gevaarlijk te zijn. Wij begrijpen ook niet helemaal wat nou het probleem is, maar we konden er niet doorheen.’ De brug blijkt sinds april 2022 gestremd tot nader bericht.
Omvaren
Dat betekende dat ze moesten omvaren. Voor deze tocht moesten er zes bruggen en twee sluizen open, waarvan de helft slechts één of tweemaal per jaar opengaat. ‘Deze gingen dan ook moeizaam open en dicht ondanks grote inzet van de brug- en sluiswachters’, aldus Naomi.
Het schip voer eerst het Merwedekanaal af, ging door de Noordersluis in Utrecht en vervolgens over het Amsterdam-Rijnkanaal. Het koppel komt van de wal en kocht anderhalf jaar geleden het schip. Jos heeft zijn klein vaarbewijs + marifoon, Naomi is druk bezig met het behalen van haar vaarbewijs. Naomi: ‘We zijn voor vlakcontrole en onderhoud bij de verkoop met de vorige eigenaren naar de Museumhaven in Vreeswijk gegaan. Maar dit was de eerste keer dat we alleen met het schip voeren. Dat was vooral op het drukke Amsterdam-Rijnkanaal wel even spannend.’
Tekst gaat verder onder afbeelding
De omvaarroute:
Ze vertrokken vrijdagochtend 14 juni ’s ochtends vroeg en na een dag varen besloten ze te overnachten op het Merwedekanaal bij Stadsstrand Oog in Al. De volgende dag volgde een nieuwe beproeving, want de Spinozabrug uit 1951 moest open. Vroeger was dit een drukke vaarweg, waar duwbakken af- en aan voeren met soja voor de Cereolfabriek aan de Kanaalweg. De fabriek sloot, dure nieuwbouwappartementen werden gebouwd en de vaarweg wordt nog maar nauwelijks gebruikt door grote schepen. Dat merkten ook Jos en Naomi. ‘De slagbomen deden het niet, daarna ging het brugdek niet open. Al met al duurde het 1,5 uur voordat we verder konden varen. We varen vrijdagmiddag 29 juni terug, we liggen dan eerst een nachtje langszij bij de Keulsekade bij een woonschip. Op zaterdag gaat de Spinozabrug ’s ochtends voor ons open. We zagen dat er inmiddels borden staan voor het wegverkeer dat ernstige hinder wordt verwacht bij de brug. Dat zal wel voor ons zijn, haha.’
Oude sluisjes
Op het Merwedekanaal voeren ze langs de historische schepen die vallen onder beschermd stadsgezicht in Utrecht om vervolgens, nog geen kilometer verder, weer te maken te krijgen met een historisch kunstwerk met mankementen. De oude Muntsluisjes uit 1904 gaan vrijwel nooit meer open en dat zorgde ervoor dat het allemaal niet erg soepel ging. Naomi: ‘Ja hoor, weer wachten. Gelukkig hadden we de tijd en hebben we geduld. Tja, er zit geloof ik wel een hulpmotortje in die sluis, maar toch kregen ze de deuren niet open. Uiteindelijk kwam er een monteur, die heeft het allemaal gefixt.’
Het historische zeilschip voer verder langs de Keulsekade en kwam toen weer aan bij de Muntbrug, afslag naar links en na een reis van ongeveer 24 uur kwamen ze dan toch nog op tijd voor het jubileum aan bij molen De Ster. Eindelijk kon de loopplank uit, die gemaakt is van de oude mast van Statenjacht Utrecht, een buurschip in de haven.
De reis duurde lang, maar Naomi kijkt met een goed gevoel terug: ‘We hebben onderweg enorm veel bekijks gehad en dat was erg leuk. Het festival was ook erg gezellig.’
Tekst gaat verder onder afbeelding
Het schip, dat vernoemd is naar Jantje, de vrouw van de eerste schipper, vaart dit weekend terug naar de vaste ligplaats, een volgende trip staat nog niet op het programma. ‘Je moet blijkbaar zeer goed plannen en echt voldoende tijd uittrekken. Het is reizen zoals ze dat honderd jaar geleden deden en ook op dat tempo. Wij willen eerst het schip beter leren kennen, voordat we echt ver weggaan of zelfs ermee durven zeilen. We zijn er in ieder geval al achter dat je vol voor een schip moet gaan, anders zijn het veel lasten en weinig lusten. Maar wij houden van het schip en leren enorm veel, dus dat moet wel lukken.’
Update maandag 1 juli 2024:
De terugvaart ging voorspoedig. Het schip ging eerst vrijdag door de Muntsluisjes en deze gingen dit keer wel soepel open. Daarna meerde het schip voor een overnachting aan naast een woonschip aan de Keulsekade.
Tekst gaat verder onder foto
De Spinozabrug ging zaterdagochtend 9 uur open en stond vervolgens wel een uur open, waardoor het wegverkeer enorme vertraging had. Vanaf de andere kant kwam schip IJsselstroom van Cor Laan door de brug varen richting de vaste ligplaats aan de Keulsekade. De verdere reis van Jantje ging goed. ‘Alles ging een stuk soepeler. We liggen weer op onze eigen ligplaats in de Veilinghaven.’