Elk van de drie schepen heeft enorme betekenis. Als je puur naar vorm en prestige zou kijken dan is de Canopée (Neptune Marine) de gedoodverfde winnaar. Sierlijke lijnen, wind assisted en internationale prestige hangen vast aan dit schip waarmee onderdelen voor de Ariane-raket worden vervoerd.
Sleepboot Sparky (Damen) en duwboot E-pusher (Kotug/Padmos) zien er misschien ‘gewoner’ uit, maar beide schepen zijn baanbrekend en zetten de toon voor de scheepvaart de komende jaren, zo is de verwachting van Schuttevaer. Elektrisch, modulair en licht.
Lees hier een beschrijving van de genomineerden. De winnaar wordt maandag 6 november bekend gemaakt tijdens het Maritime Awards Gala.
Canopée, Neptune Marine
De Canopée moet voldoen aan een veelheid van soms conflicterende eisen binnen zeer beperkte hoofdafmetingen, wat leidt tot een complexe ontwerpuitdaging. Dit resulteert in een volumineus, breed, ondiep schip. De lading vereist echter lage versnellingen terwijl het beoogde vaarschema een hoge snelheid vereist.
Om de beoogde snelheid op een efficiënte manier te behalen is een unieke rompvorm ontwikkeld en is het schip voorzien van hulpvoortstuwing middels vier Oceanwings wingsails, die op basis van een vaarschema van één roundtrip per maand tijdens de overtocht een brandstofbesparing van zo’n 18% moeten opleveren.
Het is een dubbelschroefsschip met een praamvormig achterschip. In plaats van traditionele aslijnen met uithouders is er gekozen voor een rompvorm met twee gondels. Deze zijn asymmetrisch en verbeteren daardoor het volgstroomveld, geven koersstabiliteit bij het zeilen, verhogen het deplacement en bieden ruimte voor het plaatsen van de voortstuwingstrein hetgeen de lengte van het onderruim ten goede komt.
De gondels zijn schuin naar binnen gericht ten opzichte van de hartschiplijn. Dit betekent dat de twee complete voortstuwingslijnen schuin ten opzichte van de centerlijn staan. De bulb is geïntegreerd in de romp om naast weerstandsreductie ook maximaal volume binnen de lengte van het schip te realiseren. De roeren zijn berekend op het geven van constant tegenroer ter voorkoming van het verlijeren/drift van het schip bij gebruik van de Oceanwings.
Om de versnellingen binnen acceptabele grenzen te houden is het schip voorzien van een anti-roltank en is een lay-out bedacht die het zwaartepunt substantieel omhoog brengt. Het schip heeft twee ruimen, waarop elke container een specifieke, unieke plek heeft. Het onderste ruim is een waterdicht afsluitbaar ruim, toegankelijk via een waterdicht hydraulisch sluitbaar luik en het bovenste ruim is een open top ruim, bereikbaar van bovenaf en via de RoRo-ramp: de lading wordt met lorries aan en van boord gerold en met de portaalkraan in het ruim gepositioneerd.
‘Al met al heeft Neptune Marine een uniek, innovatief schip opgeleverd waarbij op vrijwel geen van de belangrijke ontwerpaspecten teruggevallen kon worden op standaardoplossingen. Het schip is daarmee een toonbeeld van de innovatiekracht van de Nederlandse maritieme sector’, zegt KNVTS
E-Pusher, Kotug/Padmos
De combinatie van een polyethyleen drijflichaam met een stalen frame en elektrische aandrijving is nog niet eerder vertoond in de scheepsbouw. Het HDPE drijflichaam maakt het ontwerp een stuk lichter, wat het schip een minder waterverplaatsing en kleinere diepgang oplevert, resulterend in een lager energieverbruik wanneer het schip vrij (zonder bakken) vaart en geschikter voor lagere waterstanden.
Bovendien heeft dit materiaal binnen eenzelfde rompvolume een significant lagere CO2 footprint tijdens de bouw. Bijkomend voordeel is dat er geen antifouling hoeft te worden toegepast. Om de lekstabiliteit van het vaartuig te waarborgen is elke HDPE module opgebouwd uit 3 compartimenten zodat de 6 drijflichamen totaal 18 compartimenten vormen. De HDPE modules zorgen enkel voor drijfvermogen, de sterkte wordt verzorgd door het stalen frame, waarop de elektrische voortstuwers, batterijcontainer en accommodatiemodule worden geplaatst.
De batterijcontainer is voorzien van zonnepanelen en middels 2 normale 125A AC stekkers te laden maar kan ook gewisseld worden indien er een walfaciliteit met containerkraan aanwezig is. Deze versie van de E-Pusher is 100% elektrisch uitgevoerd, maar heeft door zijn modulaire concept de unieke mogelijkheid om te kiezen voor de meest optimale energiebron op de route, variërend van fossiele, hybride en volledig elektrische energie, tot waterstof. Daarmee is het ook een oplossing voor een stapsgewijze overgang van hybride naar volledig emissievrij varen.
Sleepboot Sparky, Damen
De batterij kan via twee snellaadstations op de wal in anderhalf tot twee uur volledig geladen worden, waardoor het mogelijk is om tussen twee assistenties volledig op te laden. De voortstuwingsinstallaties SB en BB zijn geheel gescheiden, inclusief de bijbehorende schakelborden, ter verhoging van de redundantie van het systeem.
Voor extra veiligheid is de batterijbank verdeeld over vier volledig gescheiden ruimtes. Gezien de afmetingen van het schip, LOA 24,73 m en breedte 13,13 m, was de keuze voor elektrische voorstuwing een uitdaging. Naast de omvangrijke elektrische installaties, moesten er ook nog twee dieselgeneratoren worden geplaatst met ieder een vermogen van 940 ekW voor back-up in noodsituaties en bij een langere stand-by tijd.
De ‘Total Cost of Ownership’ is laag vanwege lage operationele kosten. Er zijn veel minder draaiende delen dan in een vergelijkbare diesel directe voortstuwing, waardoor de onderhoudskosten lager zijn. De batterij kan 30.000 laad/ontlaad cycli aan, wat neerkomt op een levensduur van meer dan 30 jaar in deze toepassing, terwijl het schip ontworpen is voor een levensduur van 30 jaar.
Sparky kan gevaren worden met twee bemanningsleden en is in de haven geheel emissieloos. De kapitein heeft rondom een vrij uitzicht. Naast het invullen van de eisen van Ports of Auckland, is er in het ontwerp rekening gehouden met flexibiliteit in het systeem, waardoor bij volgende bouwnummers van dit scheepstype de voorstuwingsinstallatie eenvoudig kan worden op- of afgeschaald. Hierdoor is het concept zeer geschikt voor seriebouw.
Ondertussen worden er zes sleepboten van dit type op een werf van Damen in Vietnam gebouwd. Om zeker te zijn dat alle installaties tijdens de inbedrijfstelling goed zullen werken, zijn in Nederland de HIL-tests (Hardware in Loop) op de belangrijkste systemen uitgevoerd.
‘Met Sparky heeft Damen Shipyards laten zien een hele grote stap te kunnen zetten op het gebied van duurzaamheid met een innovatieve en gedurfde aanpak en heeft daarmee een basis gelegd voor vele toekomstige schepen.’