Een uitgebreid onderzoek door deskundigen, onder wie de constructeur van de sluisdeuren, stelde dinsdag 14 augustus de voorwaarden waaronder een bevrijdingsactie verantwoord is. De resultaten van het onderzoek zijn doorgerekend door onafhankelijk adviesbureau Tauw. De waterstand in Deventer steeg woensdag van 90 naar 99 cm met een licht stijgende tendens; pas bij 120 cm is zo’n actie volgens deskundigen verantwoord en voor de gemeente acceptabel.

Ondergrens

De huidige ondergrens volgens de vergunning die aan de gemeente is afgegeven door het Waterschap Drents Overijsselse Delta is 147 cm + NAP. De gemeente vraagt nu het waterschap toestemming om bij de lagere waterstand van 122 cm toch eenmalig te schutten om de schepen die nu al langer dan een week vastliggen in de haven naar buiten te kunnen laten. En dan wel onder de omstandigheid dat er geen vaarverkeer over de IJssel gaat tijdens het schutten.

Op basis van de resultaten van het onderzoek acht de gemeente het niet verantwoord om te schutten bij een lagere waterstand. ‘Alhoewel de kans klein lijkt, zijn de gevolgen als het onverhoopt fout gaat niet te overzien. De schade loopt dan in de vele miljoenen. Het Overijssels kanaal en de daarop aangesloten waterwegen lopen dan leeg. Dat risico kan de gemeente niet dragen’, zegt loco-burgemeester Carlo Verhaar.

‘Ik vind het echt heel naar voor de betrokken schippers. Natuurlijk hadden zij op een ander bericht van ons gehoopt. Zij zijn dan ook als eersten door ons geïnformeerd over het technisch onderzoek. We blijven contact met ze onderhouden om er voor te zorgen dat ze de komende periode zo goed mogelijk door komen. Ook met de in de haven gevestigde bedrijven onderhouden we contact.’

Evacuatie niet mogelijk

Tijdens het overleg vrijdag 11 augustus bleek het al niet mogelijk om met de geldende waterstand de vijf opgesloten schepen in de haven van Deventer te evacueren. Dat concludeerde voorzitter Erik Schultz van de BLN-ledengroep Schuttevaer na gesprekken die hij en bestuurslid Roelof Huls van de afdeling IJsseldelta-Zwartewater hadden met dijkgraaf Herman Dijk en de Deventer wethouder Thomas Walder.

Koninklijke BLN-Schuttevaer nam direct na de stremming contact op met het Waterschap Drents Overijsselse Delta en de gemeente Deventer om aan te dringen op een oplossing. De schepen in de haven achter de Prins Bernhardsluis werden er maandag 6 augustus door overvallen en liggen sindsdien opgesloten. Voor de schippers een zeer vervelende situatie, aangezien ze niet van te voren zijn geïnformeerd.

Echt gehoopt

In nauw contact probeerden BLN-Schuttevaer, de gemeente en het waterschap samen te zoeken naar een werkbare oplossing. ‘We hadden echt gehoopt op een snellere oplossing’, zegt voorzitter Erik Schultz van ledengroep Schuttevaer in een reactie. Hij heeft inmiddels contact gehad met schipper Kleine van Ms Zuiderzee, één van de vijf binnenvaartondernemers die vastzit in de haven van Deventer en optreedt als vertegenwoordiger van de gedupeerde schippers.

BLN-Schuttevaer heeft gepleit voor goede faciliteiten voor de gedupeerde binnenvaartondernemingen en vrijstelling van havengeld. Dit is volgens Schuttevaer-voorzitter Schultz toegezegd. Hij heeft met de dijkgraaf en de wethouder een bezoek gebracht aan de getroffen schippers om de situatie te bespreken.

Getrapt schutten

Op Schuttevaer.nl kwam lezer Henri Derksen daagse na het stremmen al met een oplossing: getrapt schutten. Met gebruik van de bestaande tussendeuren zouden spitsen (korter dan 40 meter) alsnog geschut kunnen worden. ‘Dat kost meer tijd want gaat langzamer, maar voorkomt een algehele blokkade’, schreef Derksen. ‘Vaarwegbeheerders doe hier a.u.b. uw voordeel mee, en schippers vraag om zulke oplossingen als beheerders hun nautisch gereedschap minder optimaal inzetten dan technisch wel mogelijk zou kunnen zijn.’

Klachtencoördinator Erik Sloothaak van het waterschap Drents-Overijsselse Delta reageerde rechtstreeks naar Derksen (‘bedankt voor het meedenkwerk dat u verricht heeft!’) en de redactie:
‘Deze oplossing was bij ons ook in het vizier. Uit contact dat wij eerder met de gemeente Deventer hebben gehad is echter gebleken dat de tussendeuren in de Prins Bernhardsluis niet meer in gebruik zijn: het bedieningswerk van deze deuren is niet meer aanwezig. Tevens is de staat van onderhoud van de tussendeuren niet bekend (deze zijn in 2012 niet vervangen en dus al geruime tijd niet in gebruik). Daarnaast bevinden zich ook geen schotbalksponningen in het tussenhoofd. Getrapt keren over twee lagen voor deze sluis is daarmee niet mogelijk.’

Water laten zakken

Een andere lezer, Henk Bonsink, zag ook het getrapt schutten niet zitten, maar had wel een andere oplossing: ‘Getrapt schutten met een groot schip kan niet. Wat wel kan is het water een halve meter later zakken boven de sluis, dan is de druk hetzelfde als 5 dagen geleden. Laat de gemeente nu ook eens een keer wat laten zien tegenover het dure havengeld van de haven Deventer’. (DvdM)

YouTube dronevideo Eddy Masselink / SkyStudio