‘Wij zijn op zoek naar een partij of consortium dat deze opgave voor ons kan realiseren.’ De opgave is tweeledig: opladen bij een windpark op volle zee kan nog niet en elektrische slepers van dit formaat zijn er nog niet. De Rijksrederij opent dan ook geen normale aanbesteding, het gaat om een innovatiepartnerschap. Die partner(s) moet in het tweede kwartaal van 2026 zijn gevonden. Uiteindelijk moeten er vijf laadpalen op zee komen en vijf laadplekken op het vaste land. ‘Voor de laadvoorzieningen op zee en het aansluiten van de vaartuigen daarop zijn op de markt nog geen kant en klare oplossingen beschikbaar. Zeker niet voor het gebied waar deze gerealiseerd dienen te worden. Een dergelijke oplossing moet worden ontwikkeld. Dit vraagt een hoog innovatief vermogen’, laat een woordvoerder van Rijkswaterstaat, waar de Rijksrederij onder valt, weten.
Extra vermogen
Batterij-elektrische slepers zijn er daarentegen al wel, maar dit zijn relatief kleine havenslepers die in rustige wateren opereren. Ter vergelijking: de door Damen Shipyards gebouwde batterij-elektrische RSD-sleper Sparky is bijna 25 meter lang en heeft een paaltrek van 70 ton. Terwijl de Guardian, een van de drie ERTV’s op de Noordzee, 65 meter lang is en beschikt over een paaltrek van 149 ton.
Voor de benodigde kracht in noodsituaties onder barre weersomstandigheden heeft Rijkswaterstaat al wel een oplossing bedacht. De schepen worden niet volledig batterij-elektrisch. ‘Voor noodsleephulp worden methanol-generatoren bijgezet, want dat zou teveel batterijcapaciteit vergen’, laat een woordvoerder weten. ‘Wat er precies mogelijk is volgt uit het innovatietraject. We vragen iets uit wat nog moet worden ontwikkeld. Dit doen we samen met de markt. De ERTV’s varen batterij-elektrisch, methanol-batterij-elektrisch of methanol-elektrisch.’
Groene methanol is volgens de Rijksrederij momenteel de duurzaamste optie is voor zware bergingsslepers. Maar de vaartuigen liggen meestentijds op station, al dan niet op zee en hebben dan ruim voldoende aan alleen de batterijcapaciteit. ‘Met de inzet van elektrische ERTVās, die op zee kunnen opladen met windenergie en de windparken beschermen tegen aanvaringen door in nood geraakte schepen, wordt op meerdere manieren een belangrijke bijdrage geleverd aan het halen van de klimaatdoelstellingen voor 2030 en 2050.’
Tekst gaat verder onder de foto
Uitbreiding huidige vloot
De huidige vloot noodhulpslepers bestaat uit drie schepen: de Guardian, gestationeerd in Den Helder, de Multraship Protector, die vanuit Scheveningen opereert en de Multraship Commander, die windpark Borssele bewaakt. De Rijksrederij chartert dit drietal voor de Kustwacht van Multraship. Ze varen op gasolie. Ze worden echter niet vervangen door de drie nieuwe noodhulpslepers. ‘Het gaat om vlootuitbreiding. De Noordzee is een van de drukst bevaren zeeĆ«n ter wereld. En het wordt er de komende jaren alleen maar drukker‘, aldus de woordvoerder.
Onduidelijk is ook wanneer deze nieuwe noodhulpslepers in de vaart komen. ‘Het tijdspad wordt in de volgende fase met de markt bepaald’, schrijft Rijkswaterstaat.
Wat is het innovatiepartnerschap?
Het innovatiepartnerschap is een aanbestedingsprocedure bedoeld voor het in samenwerking met de markt ontwikkelen van producten, werken of diensten die nog niet bestaan of die nog een aanmerkelijke verbetering behoeven. De opdrachtnemer(s) die het innovatietraject ingaan ontvangen een vergoeding voor de geleverde inspanningen, ook als het traject niet leidt tot een succesvolle innovatie. Als het ontwikkeltraject succesvol blijkt, kan de opdrachtgever daarna direct overgaan tot aankoop en uitrol van de innovatie, zonder dat hij daarbij de verplichting heeft om een nieuw aanbestedingstraject op te starten. De mogelijkheid voor het vervolg (de levering, het maken van een werk of de dienstverlening) zit dus mede in de opdracht besloten.